SUDHISH KAMATH

   LIFE & STYLE » METROPLUS  CHENNAI, December 29, 2011

The HinduFiery Filmmaker Leena Manimekalai Photo: Thulasi Kakkat

RE-IN

Brutally honest and emotionally raw, Leena Manimekalai speaks about her controversial and acclaimed film ‘Sengadal’ and her life’s many missions

She has constantly taken the side of the oppressed, fought the system, gone against the tide and continues to rebel, mincing no words to express what she feels. Brutally honest, emotionally raw and naturally poetic, 30-something independent filmmaker Leena Manimekalai is a real-life heroine battling the odds to fight for her artistic freedom and a passionate activist whose heart bleeds for her people.

Her tenth film “Sengadal — The Dead Sea”, also her debut feature, a docudrama on the plight of the fishermen community in Dhanushkodi who are caught between the devil and the deep sea for their survival, has created quite some buzz at the recent film festivals in Mumbai, Goa, Kerala and Chennai after winning a battle with censors.

One would assume that she feels vindicated and relaxed given the reception to “Sengadal” but ask her if her faith in the State is restored and she shoots back: “When you see the tooth of the lion, can you think it is smiling at you? I was born here. I vote every year and pay taxes. But this does not mean that the State can dictate or control my artistic expression. As a poet and a filmmaker I have been suffering hurdles in the way of free expression,” says Leena.

But the fact that “Sengadal” was chosen for the Indian Panorama section of the International Film Festival of India and the international competition at MAMI and the World Cinema section at the International Film Festival of Kerala gives her hope and has boosted her morale.

“What worries me is the politics of control working behind the system but I detest censorship of any form, constitutional or extra constitutional, as an artiste. Censorship is like mutilating my body organs.”

“Sengadal” has also been internationally acclaimed. “NAWFF Award at Tokyo, Montreal and Durban International Festivals and some ten more invitations for competitions at various International film festivals gives me a hope that I can aspire to do that one good film before I die.”

Given the rebel she has been all her life, has she ever felt patriotic? “No”, she says. “Don’t you think identities are a cross to carry? A woman, a Tamil, an Indian, an independent artiste, a Leftist all are thrust upon me. All these identities create borders and make us refugees or eligible citizens according to their lawbooks. How I wish I were a bamboo in a wild forest plucked by a musician to be sculpted as a flute.”

“A refugee will know what it means to have a country of his or her own. I feel I am from this ancient village stone weathered by kingdoms, occupations, colonial rulers, wars, emergencies, democracies but still immortal. An MNC may come and install a McDonald in my village but I will eat honey from my backyard. I am from that village the surveyor skipped to map on the atlas. And, of course, I will continue to vote for our democracy to mature, pay taxes and hold an Indian passport.”

She vents her angst through her art. “I am not loyal to any establishment. I challenge and betray my race, religion, caste, gender and everything encrypted on my existence and am a traitor in that sense. Fortunately I learnt to write — writing keeps me sane and non-violent. But I consider my own language as my first enemy. Like a blurb on one of my poetry anthology says: ‘History is pornography and I am its star’.”

Early influences

“I was born to a farmer mother and a Tamil professor father. My cradle was tied to the neem trees of the Western Ghats and I am this typical Kurinji (hills) woman. All my intensity is dedicated to the mangoes and the torching sun of my village. And my passions are drawn from the wild rivers and heroic stories of my village deities. Still my fore mothers hold my spirits and my fore fathers spell my knowledge. I owe my political existence to my readings on E.V.R. ‘Periyar’ and Marx. Ambedkar is one whom I yearn to master before my life term and I continue to draw inspirations from the whole ‘She’ gang.” And Leena lists them all — “Kamala Das, Mahashweta Devi, Andal, Rosa Luxemberg, Alexandra Kollantai, Sylvia Plath, Judith Butler, Arundhati Roy, Kathy Acker, Maya Deren, Agnes Varda, Sofia Coppola, Simone De Beauvoir, Frida Kahlo, Catherine Breillat and so many women who have lived fearless lives.”

On politics and criticism

Does it hurt her if “Sengadal” is criticised as a one-sided emotional propaganda film? “It is a simple depiction of our Tamil fishermen’s ability to live in the border shores of India and Sri Lanka amidst violence and oppression. It is about a failure of a filmmaker to make an impossible film. ‘Sengadal’ is about a lost dream of the Tamils of Sri Lanka to own their piece of land. It is people participatory work and not an author’s cinema, not perfectly made and never completed,” she says.

“When a film deals with current politics, it is immediately seen as some loud, explicit work. It is as delicate and complex and challenging for an artiste to handle politics around contemporary times. And the amount of energy you end up spending in activism than making the film itself is way too much and people should understand making an independent personal film in this country is actually a suicide attempt.”

Leena doesn’t let any of that come in her quest for perfection. As she completes work on her poetry film “My Mirror is the Door”, her tribute to the women poets of the Sangam era, she leaves for London next week as a Charles Wallace Scholar at the School of Oriental and African Studies. She has a couple of other scripts and is also working on “Passport”, written by Shobasakthi that she plans to pitch to producers. “Hope my cloud rains and there’s a harvest.”

முற்று முழுவதுமாக திரைப்பட ஊடகம் வணிகமயமாக்கப்பட்டிருக்கும் சூழலில் வணிகம் சாராத மாற்றுச் சினிமாக்களும் வணிக நிறுவனங்கள் சாராத சுயாதீனமான (Independant) திரைப்படக் கலைஞர்களுக்கும் களம் அமைத்துத் தரும் வெளியாகவும் இத்தகைய மாற்றுச் சினிமாக்களை சினிமா பார்வையாளர்களிடம் எடுத்துச் செல்லும் பாலமாகவும் திரைப்பட விழாக்களே இருக்கின்றன. திரையரங்குகளும் வெளியீட்டாளர்களும் கிட்டாத திரைக்கலைஞர்கள் உலகம் முழுவதும் இவ்வாறான திரைப்பட விழாக்களை நம்பியே இயங்கிக் கொண்டிருக்கிறார்கள்.

குறிப்பான நமது தமிழ்ச் சூழலில் மாற்றுச் சினிமாவுக்கான அத்தனை பாதைகளும் மூடப்பட்டே கிடக்கின்றன. அரசோ அல்லது வேறு நிறுவனங்களோ மாற்றுச் சினிமாக்களையும் அரசியல் சினிமாக்களையும் விலக்கியே வைத்திருக்கிறார்கள். முடிந்த போதெல்லாம் இவ்வாறான மாற்றுத் திரைப்பட முயற்சிகளை அவர்கள் பல்வேறு வழிகளிலும் முடக்கவே முயல்கிறார்கள். இந்த அவலமான சூழலுக்குள் இருந்துதான் செங்கடல் திரைப்படம் பல்வேறு நெருக்கடிகளையும் எதிர்கொண்டு உருவாக்கப்பட்டது. செங்கடல் மிக நேரடியாகவே இலங்கைக் கடற்படையால் கொல்லப்பட்ட தமிழக மீனவர்களைக் குறித்தும் தமிழகத்திலிருக்கும் ஈழத்து அகதிகள் குறித்தும் பேசுகிறது. இப்படத்தில் மீனவர்களும் அகதிகளுமே நடித்திருக்கிறார்கள். படத்தின் தயாரிப்பு வேலைகளிலும் அவர்கள் உணர்வுபூர்வமாக பங்கெடுத்துக் கொண்டார்கள். அந்த வகையில் செங்கடல் மக்கள் பங்கேற்புச் சினிமா.

செங்கடல் திரைப்படம் இந்திய இலங்கை அரசுகளை நேரடியாக விமர்சிப்பதாக காரணம் சொல்லப்பட்டு மாநிலத் தணிக்கைக் குழுவால் முடக்கப்பட்டது. ஒரு வருடம் முழுவதும் நீண்ட சட்டப் போராட்த்திற்கு பின்பாக செங்கடலுக்கு தணிக்கைச் சான்றிதழ் அளிக்கப்பட்டது. டர்பன், மொன்றியல், டோக்கியோ, மும்பை, இந்தியன் பனோரமா (கோவா), திருவனந்தபுரம் உள்ளிட்ட பல்வேறு திரைப்பட விழாக்களில் செங்கடல் திரையிடப்பட்டிருக்கிறது. அது NAWFF விருது, GFI Grant ஆகிய விருதுகளைப் பெற்றிருக்கிறது.

இந்தியன் பனோரமாவில் திரையிடப்பட்ட படங்கள் சென்னைத் திரைப்பட விழாவில் பனோரமா பிரிவில் திரையிடப்படும் போது, இந்தியன் பனோரமாவிற்கு இவ்வருடம் தேர்வான ஒரே தமிழ்ப் படமான செங்கடல் ஏன் இந்தத் திரைப்பட விழாவில் நிராகரிக்கப்படுகிறது. இதன் பின்னாலுள்ள அரசியல் (சினிமா) என்ன?

சென்னைத் திரைப்பட விழா ஏற்பாட்டாளர்கள் திரைப்பட விழாவில் தணிக்கையைப் புகுத்துவதையும் அவர்களுக்கு உவப்பான அரசியலைப் பேசாத காரணத்தால் இவ்வாறு திரைப்பட தேர்வுகளில் குளறுபடிகளைச் செய்து, திரைப்பட விழாக்களின் சுதந்திரச் சிந்தனை மரபை அழிக்கும் சீரழிவுச் செயலை நிறுத்திக் கொள்ள வேண்டுமென நாங்கள் அறத்தின் பெயராலும் சுதந்திரக் கலையின் பெயராலும் கேட்டுக் கொள்கிறோம்.

இயக்குநர் B..லெனின்
இயக்குநர் அருண்மொழி
இயக்குநர் அம்ஷன்குமார்
வெளி ரங்கராஜன்
இயக்குநர் மாமல்லன் கார்த்திக்
இயக்குநர் லீனா மணிமேகலை

தொடர்புக்கு :
பேச : 8939057678

மின்னஞ்சல் : leenamanimekalai@gmail.com

Anabelle Colaco, Times of India, 30.11.11
Panaji: For two years, Leena Manimekalai battled the lack of electricity, roads and sanitation, a dearth of funds, an absconding producer, getting arrested or worse, killed, under the constant watchful eye of the Sri Lankan Navy to film ‘Sengadal the Dead Sea’ in Dhanushkodi, Rameshwaram. Two years hence, her fight to highlight the plight of the fishermen form the area and their fight for survival, did not end. The film was denied a screening certificate by the censor board and was banned in India. The reasons give were: Denigrating statements about the Indian and Sri Lankan governments in the film, bi-lateral relations and un parliamentary language by the fishermen. An appeal to the Appellate tribunal quashed the CBFC ban and ordered for a new examination committee. Eight months and a nine-hour-long discussion with a newly appointed CBFC committee later, the film finally got cleared with an adult screening certificate in July.“If I’d agreed to change the script, I’d have got the film cleared the first time around.  I’m a filmmaker and the state has no business to control what I or anyone else has to say. I couldn’t stand watching the fishermen fight for their lives every day and not do something about it,” says Manimekalai, who asserts that she makes films that affect people and is not into mainstream cinema.

Describing how every dialogue in the film is either a memory of a real life incident or comments by social workers, clippings of newspaper articles and the such like, the Chennai-based filmmaker, poet and actor says, “It was difficult to put it all together and recreate it to make it look real.” Of course, after having fought the lack of electricity, cellphone signals, toilet facilities and public transport (Kambippadu is situated at quite some distance from Rameshwaram which can be traversed only by jeeps and special trucks across the shifting sandy ways along the sea shore), the putting together of the film was comparatively less difficult, she adds.Perhaps her biggest task was getting the necessary permissions to shoot the film. “In fact, 60% of the scenes have been shot illegally. We ventured into the border waters between Sri Lanka and India to film scenes despite not being allowed to, and were hidden by the fishermen under their nets in between the decks of their boats every time the Navy patrolled the area. These fishermen, who venture out to sea not knowing whether they will come back, will give their lives to save you” says Manimekalai adding, “The fishermen, who are brutally killed or beaten up by the Sri Lankan Navy, were involved in almost all activities of the unit like cooking, transport, crowd control and even helping in holding cutters and recording equipments.”

Describing it as a community film, Manimekalai says that the fishermen of Kambippadu and the Tamil refugees from the Rameshwaram Mandapam refugee camp form the bulk of the artistes in Sengadal. “None of them had ever faced a camera before. The scenes were rehearsed many times with them with script-reading and workshops,” she adds.Dhanushkodi is also under constant surveillance by the coast guard, Indian Navy, CB CID, Q Branch and Intelligence Bureau as the Sri Lankan shore is a mere 18 km from the place. “Why can’t the Indian government intervene instead of watching them die?” Manimekalai asks.

‘Sengadal the Dead Sea’ has been screened at the Official Competition section of Durban and Montreal International Film Festivals, was the only Indian film at the International competition of Mumbai International Film Festival and won the NAWFF award at the Tokyo film festival. “It’s great that the film is being shown at Iffi. The plight of the fishermen is being known even among international audiences. If my film can save even one fisherman, I will be successful. But my dream will be completely realized only when I organize a theatrical release of the film in Tamil Nadu,” says Manimekalai, whose film will be screened for Iffi at 8.30pm , 30.11.11 at INOX Screen 2

Director of ‘Sengadal the Dead Sea’ Leena Manimekalai, who is in the state to promote her film at Iffi 2011 lashed out at the festival organizers for “postponing” the screening of M F Hussain’s film ‘Through the eyes of a painter’.

M F Hussain

“Shame on the Iffi organizers. How can they fall prey to pressure by right wing organizations? If they’re organizing a film festival they need to be able to protect the rights of filmmakers and their films or not organize the festival at all,” Manimekalai said. The fact that the film will now be screened on Wednesday did not pacify her. “It shouldn’t have been cancelled in the first place,” she added.

Sengadal nominated for Network of Asian Women’s Film Festivals (NAWFF) Award

Sengadal by Chennai-based filmmaker, Leena Manimekalai, wins the Network of Asian Women’s Film Festival (NAWFF) Award for 2011. The NAWFF Award aims to recognise and promote talented women filmmakers in Asia. A special jury comprising representatives from Women’s International Film Festivals in Korea, Japan, India and Taiwan, met in Tokyo to select the winner. A total of 5 films drawn from Korea, Japan, Taiwan, Israel and India competed for the NAWFF award. Sengadal was highly commended as a bold and brave film that sensitively portrayed the plight of the fisher folk in Dhanushkodi, caught as they were in the interstices of a long and difficult ethnic conflict in Sri Lanka between the Sinhalese and Tamil people. With live footage and interviews, the film was appreciated as a stellar piece of work by a young and talented filmmaker.

Warm Greetings.

Sengadal the Dead Sea happens to be the only Tamil film chosen for Indian Panorama , 2011.

This people participatory film dealing Tamil fishermen issue will be presented at IFFI, Goa (Nov 23 to Dec 3) and will be travelling to all prestigious film festivals across the world as Indian Panorama Package.And certainly, it is a moment to celebrate freedom of expression as the film had suffered the worst censorship struggles for several months, for its political critique until the Appellate Tribunal’s intervention in July 2011. After winning its months-long legal battle with the Regional Central Board of Film Certification and the Appellate Tribunal Authorities over the ban on public exhibition, Sengadal the Dead Sea emerged with an “A” certification, without any cuts, on July 20, 2011. The film was then officially selected in the competition sections of 32nd Durban International Film Festival,  35th World Montreal Film festival, and in 13th International Mumbai Film Festival respectively. And it has won NAWFF Award at Tokyo as the best Asian Woman film of the year 2011. Ms. Navi Pillai, United Nations High Commissioner for Human Rights, who watched the film at Durban appreciated the uncompromising voice of the film and took it as a witness of the human rights violations committed by the Sri Lankan Navy on the Indian Fishermen at the international maritime border off the shores of Rameswaram and Dhanushkodi. She has committed necessary intervention along with her UN Investigations on the genocide committed on Lankan Tamils by Sri Lankan Government.Sengadal the Dead Sea is enacted by the real fishermen and refugees from Dhanushkodi and Rameshwaram Mandapam camp. All the supporting artistes are from Kidathirukai Therukoothu team and the film captures the fragments of their simple lives beaten by three decade long ethnic war in Sri Lanka. Produced by Tholpaavai Theatres, Sengadal the Dead Sea was one of the recipients of Production Grant by Global Film Initiative (GFI) for the year 2010.

Warmly

Sengadal team

வணக்கம்.

2011 ம் ஆண்டிற்கான இந்தியன் பனோரமாவிற்கு, செங்கடல் திரைப்படம் ஒரே தகுதி பெற்ற தமிழ்ப்படமாகத் தேர்வாகியுள்ளது. கோவா சர்வதேச திரைப்பட விழாவில்(ந்வம்பர் 23 – டிசம்பர் 3) பெருமையுடன் பங்குபெறும் செங்கடல் தமிழ் மீனவர்களின் வாழ்க்கையை மக்களின் பங்களிப்பைக் கொண்டே உருவாக்கப்பட்ட திரைப்படம். 2011 ஆண்டு முழுவதும் உலகமெங்கிலும் நடைபெறும் முக்கியமான சர்வதேச திரைப்பட விழாக்களுக்கு இந்தியன் பனோரமாவின் சார்பாக பங்குபெறும் வாய்ப்பையும் செங்கடல் இதன் மூலம் பெறுகிறது.

பல மாத சட்டப் போராட்டத்திற்குப் பிறகு சென்ஸார் தடையிலிருந்து மீண்ட செங்கடலின் இந்த வெற்றி கருத்துச் சுதந்திரத்தில் அக்கறையுள்ளவர்களுக்கு பெரும் நம்பிக்கையை அளித்துள்ளது.  மத்திய தணிக்கைக் குழு செங்கடலை,  அதன் அரசியல் விமர்சனுங்களுக்காக பொது இடங்களில் திரையிட தடை விதித்திருந்தது. பலமாதகால சட்டப் போராட்டத்திற்குப் பின் எந்த வெட்டும் இல்லாமல்  மேல்முறையீட்டு ஆணையத்தின் தலையீட்டால் ‘A ‘ சான்றிதழை ஜூலை 20-ல் பெற்றது. அதன் பிறகு, 32ஆவது டர்பன் (தென் ஆஃபிரிக்கா) சர்வதேச திரைப் பட விழாவிலும்,  35ஆவது மாண்ட்ரியல் (கனடா)  உலகத் திரைப்பட விழாவிலும்,  13 வது சர்வதேச மும்பை திரைப்பட விழாவிலும்  சர்வதேசப் போட்டிப் பிரிவில் தேர்வு பெற்று பங்கேற்றது. இந்த மாதம் டோக்கியோவில், சிறந்த ஆசியப் பெண் திரைப்படமாக  NAWFF விருது பெற்றுள்ளது .

டர்பன் திரைப்படவிழாவில் செங்கடல் படத்தை பார்த்த ஐ. நா சபையின்  மனித உரிமை ஆணையாளர் திருமிகு. நவி பிள்ளை ”ராமேஸ்வரம் , தனுஷ்கோடி ஆகிய கடலோர எல்லைப் பகுதியில் இந்திய மீனவர்கள் மீது இலங்கை கடற்படையின் மனித உரிமை மீறலுக்கான ஒரு சாட்சியமாக ,சமரசமற்ற குரலாக செங்கடல் ஒலிக்கிறது” எனக் குறிப்பிட்டுள்ளார்.இலங்கை அரசின் தமிழினப்  படுகொலைகள் மீதான ஐ. நா சபையின் மனித உரிமை ஆணையத்தின்  விசாரணையோடு இந்திய மீனவர்களின் படுகொலை மீதான  தலையீட்டிற்கும் ஆவன செய்வதாகவும் உறுதியளித்தார்.

தனுஷ்கோடி மீனவர்களையும், மண்டபம்   அகதிகளையும் நடிகர்களாக கொண்டே செங்கடல் படமாக்கப்பட்டுள்ளது.  இந்திய இலங்கை எல்லைக்  கிராமமான, எப்போதும் வாழ்வும் மரணமும் கண்கட்டி விளையாடும்  தனுஷ்கோடியை, இலங்கையின்  முப்பதாண்டுகால இனப்போரால்  சிதறடிக்கப்பட்ட அதன் எளிய மக்களின் வாழ்வுக் கூறுகளை, மிக நுணுக்கமாக  கையாளுகிறது  இத்திரைப்படம் . தோல்பாவை தியேட்டர்ஸ்  தயாரிப்பான செங்கடல்,அமெரிக்காவின் க்ளோபல் பிலிம் இனிஷியேடிவின் (GFI) 2010 – ஆம் ஆண்டிற்கான தயாரிப்பு ஊக்குவிப்பு வெகுமதியையும் பெற்றுள்ளது.

—

நன்றி

செங்கடல் திரைப்படக் குழு